พื้นที่อับอากาศ (Confined Space) เป็นพื้นที่ที่มีข้อจำกัดในการเข้า-ออก มีการระบายอากาศไม่ดี และอาจมีความเสี่ยงจากบรรยากาศที่เป็นอันตราย เช่น ขาดออกซิเจน หรือมีแก๊สพิษสะสม ซึ่งหากไม่มีอุปกรณ์ที่เหมาะสม การปฏิบัติงานในพื้นที่ดังกล่าวอาจก่อให้เกิดอันตรายถึงชีวิตได้
การเตรียม “Confined Space Entry Kit” อย่างครบถ้วนและเหมาะสมจึงเป็นปัจจัยสำคัญที่ไม่เพียงแค่เพื่อความปลอดภัยของผู้ปฏิบัติงาน แต่ยังช่วยเพิ่มประสิทธิภาพและความคล่องตัวในภารกิจที่ต้องเข้า-ออกพื้นที่อับอากาศ
Confined Space Entry Kit คืออะไร
Confined Space Entry Kit คือ ชุดอุปกรณ์เฉพาะทางที่ใช้สำหรับการเข้า-ออกพื้นที่อับอากาศอย่างปลอดภัย ซึ่งประกอบด้วยเครื่องมือที่จำเป็นในการควบคุมความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากการปฏิบัติงานในพื้นที่จำกัด เช่น การขาดออกซิเจน การสะสมของแก๊สพิษ หรือการขาดแสงสว่าง โดยชุดนี้จะถูกจัดเตรียมให้เหมาะสมกับลักษณะงาน เช่น งานซ่อมบำรุงทั่วไป หรืองานกู้ภัยฉุกเฉิน
พื้นที่อับอากาศ (Confined Space) หมายถึง พื้นที่ซึ่งมีลักษณะปิดหรือมีทางเข้าออกจำกัด มีการระบายอากาศไม่ดีเพียงพอ และมีความเสี่ยงต่อสุขภาพหรือชีวิตของผู้เข้าไปทำงาน ตัวอย่างเช่น ถังเก็บสาร เคลื่อนถังใต้ดิน ท่อระบายน้ำ ฯลฯ
จุดประสงค์ของ Confined Space Entry Kit:
-
ป้องกันอันตรายที่อาจเกิดกับผู้ปฏิบัติงาน เช่น การสำลักแก๊สหรือขาดออกซิเจน
-
เอื้อให้การเข้าทำงานและออกจากพื้นที่อับอากาศเป็นไปอย่างปลอดภัย
-
อำนวยความสะดวกในการช่วยเหลือฉุกเฉินหากเกิดอุบัติเหตุ
อุปกรณ์พื้นฐานที่ควรมีใน Confined Space Entry Kit
ในทางมาตรฐานความปลอดภัย เช่น OSHA 29 CFR 1910.146 และกฎกระทรวงฯ ของไทย ได้ระบุแนวทางในการเตรียมอุปกรณ์เพื่อความปลอดภัยขณะทำงานในพื้นที่อับอากาศ โดยสามารถจัดแบ่งอุปกรณ์ออกเป็นหมวดหมู่ได้ดังนี้:
1. อุปกรณ์วัดบรรยากาศ (Atmospheric Monitoring Equipment)
-
Multi-Gas Detector: ตรวจวัด O₂, CO, H₂S และ LEL
-
Calibration Kit: ชุดแก๊สมาตรฐานสำหรับสอบเทียบ
-
Sampling Pump & Tubing: สำหรับดูดอากาศไปยังเครื่องตรวจวัดก่อนเข้า
2. อุปกรณ์ป้องกันการตกจากที่สูง (Fall Protection / Entry System)
-
Tripod / Davit Arm System: ขาตั้ง/แขนเครนยึดชุดช่วยเหลือ
-
Self-Retracting Lifeline (SRL)
-
Winch System: สำหรับการหย่อนและดึงผู้ปฏิบัติงานเข้า-ออก
-
Full Body Harness with Confined Space Attachment Point
3. อุปกรณ์ช่วยหายใจ (Respiratory Protection)
-
SCBA (Self-Contained Breathing Apparatus)
-
Airline Respirator (กรณีมีแหล่งอากาศจากภายนอก)
-
Escape Set (5–10 นาที) สำหรับเหตุฉุกเฉิน
4. อุปกรณ์ระบายอากาศ (Ventilation Equipment)
-
Blower / Air Ventilation Fan พร้อมท่อลม
-
Ducting Hose สำหรับนำอากาศสะอาดเข้าพื้นที่
5. อุปกรณ์สื่อสาร (Communication Tools)
-
Intrinsically Safe Two-Way Radios
-
Rope Tugs / Signal Lines กรณีพื้นที่ไม่รองรับอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์
6. อุปกรณ์ PPE ส่วนบุคคล (Personal Protective Equipment)
-
ชุดป้องกันสารเคมี / ไฟ
-
ถุงมือกันสาร
-
หมวกนิรภัยพร้อมไฟ
-
รองเท้าหุ้มข้อกันลื่น
-
ที่อุดหูหรือครอบหู
7. อุปกรณ์ช่วยเหลือฉุกเฉิน (Rescue & First Aid Tools)
-
Rescue Pole / Hook
-
Stretcher (เช่น Basket หรือ Sked)
-
First Aid Kit
-
AED (Automated External Defibrillator)
-
Emergency Escape Rope
เปรียบเทียบชุด CSE สำหรับ “งานซ่อมทั่วไป” vs “งานกู้ภัยฉุกเฉิน”
การเตรียมชุดอุปกรณ์ CSE มีความแตกต่างตามลักษณะงาน โดยสามารถสรุปเปรียบเทียบได้ดังนี้:
รายการอุปกรณ์ | งานซ่อมบำรุงทั่วไป | งานกู้ภัยฉุกเฉิน |
---|---|---|
Multi-Gas Detector | ✅ | ✅ |
Tripod + Winch | ✅ | ✅ |
SCBA / Airline Respirator | 🔁 ใช้กรณีฉุกเฉิน | ✅ จำเป็นต้องมี |
Communication System | ✅ | ✅ เน้นอุปกรณ์ที่กันระเบิด |
Stretchers | ❌ อาจไม่จำเป็น | ✅ ต้องมี |
Escape Set | 🔁 แล้วแต่พื้นที่ | ✅ ต้องมีทุกชุด |
Thermal Camera | ❌ | ✅ ช่วยค้นหาคน |
Back-up Entry Team | 🔁 บางกรณี | ✅ ต้องมีทีมสแตนด์บาย |
Rope Rescue Kit | ❌ | ✅ (กรณีมีความสูงหรือเข้าถึงยาก) |
แนวทางจัดทำ “รถเคลื่อนที่พร้อมเข้าพื้นที่อับอากาศ” (Mobile CSE Unit)
แนวคิดในการจัดทำ รถเคลื่อนที่สำหรับงานเข้า-ออกพื้นที่อับอากาศ หรือ “Mobile CSE Unit” ถือเป็นนวัตกรรมในการเสริมความพร้อมให้กับหน่วยงานที่ต้องเข้าไปทำงานในพื้นที่อับอากาศบ่อยครั้ง เช่น โรงงานเคมี โรงไฟฟ้า โรงบำบัดน้ำเสีย เป็นต้น
1. โครงสร้างพื้นฐานของรถ CSE
-
รถตู้ดัดแปลง / รถกระบะตอนเดียวดัดแปลง
-
แบ่งพื้นที่เป็น 2 โซน: โซนอุปกรณ์ + โซนเปลี่ยนชุด / พักผู้ปฏิบัติงาน
-
มีระบบไฟฟ้าในรถ (ไฟฉุกเฉิน, ช่องชาร์จอุปกรณ์, พัดลมระบาย)
2. อุปกรณ์ที่ติดตั้งถาวร
-
ชั้นวางอุปกรณ์เป็นหมวดหมู่ พร้อมฉลากระบุชัดเจน
-
ตู้เก็บ SCBA / Blower / สายดักลม
-
ช่องเก็บสาย Winch / ตะขอ / Rope Bag
-
ชุดปฐมพยาบาลและ AED
-
เครื่องวัดแก๊ส (พร้อมระบบชาร์จในตัว)
-
ถังลมอัดสำรอง (ในกรณีใช้ Airline Respirator)
3. การจัดทีมงานประจำรถ
-
Supervisor / Safety Officer
-
ผู้เชี่ยวชาญด้านการวัดแก๊ส
-
ผู้ปฏิบัติงานเข้าไปในพื้นที่
-
ทีมสแตนด์บายช่วยเหลือ (Rescue Standby Team)
4. ประโยชน์ของ Mobile CSE Unit
-
ลดเวลาในการเตรียมอุปกรณ์
-
พร้อมเข้าพื้นที่ได้ทุกที่ทุกเวลา
-
เพิ่มประสิทธิภาพการตอบสนองในเหตุฉุกเฉิน
-
รองรับมาตรฐานความปลอดภัยในการทำงาน
แนวปฏิบัติและมาตรฐานที่เกี่ยวข้อง
การจัดเตรียมอุปกรณ์ CSE ต้องเป็นไปตามมาตรฐานความปลอดภัยต่าง ๆ เช่น:
-
OSHA 29 CFR 1910.146 – Permit-Required Confined Spaces
-
ANSI Z117.1 – Safety Requirements for Entering Confined Spaces
-
NFPA 350 – Guide for Safe Confined Space Entry and Work
-
กฎกระทรวง กำหนดมาตรฐานในการบริหารจัดการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัยและสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับพื้นที่อับอากาศ พ.ศ. 2564
สรุป
การเข้าไปทำงานในพื้นที่อับอากาศโดยไม่มีการประเมินความเสี่ยง หรือไม่มีอุปกรณ์ที่จำเป็นครบถ้วน คือการเสี่ยงชีวิตโดยไม่จำเป็น
การมี Confined Space Entry Kit ที่ออกแบบให้เหมาะกับภารกิจ พร้อมทั้งมีแผนตอบโต้เหตุฉุกเฉิน และระบบเคลื่อนที่อย่าง Mobile Unit จะช่วยให้องค์กรสามารถดำเนินงานได้อย่างปลอดภัย มีประสิทธิภาพ และตอบสนองต่อสถานการณ์ฉุกเฉินได้รวดเร็ว
สนใจอบรมพื้นที่อับอากาศโดยทีมวิทยากรมืออาชีพของเรา?
ทีมของเราพร้อมให้บริการอบรม ที่อับอากาศ แบบ In-house พร้อมใบรับรองตามกฎหมายและมาตรฐานอุตสาหกรรม โดยเปิดรับหลักสูตร
📞 ติดต่อเราได้ที่
-
โทร: 064 958 7451 คุณแนน
-
อีเมล: [email protected]
เอกสารอ้างอิง
-
Occupational Safety and Health Administration (OSHA). (2021). 29 CFR 1910.146 – Permit-Required Confined Spaces.
-
American National Standards Institute. (2021). ANSI Z117.1 – Safety Requirements for Confined Spaces.
-
National Fire Protection Association. (2021). NFPA 350 – Guide for Safe Confined Space Entry and Work.
-
กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน. (2564). กฎกระทรวงพื้นที่อับอากาศ พ.ศ. 2564.
-
International Safety Equipment Association (ISEA). (2022). Guide to Confined Space Equipment.
บทความที่น่าสนใจ
- 7 ข้อ ควรพิจารณาก่อนเข้า ที่อับอากาศ Confined Space
- เจาะลึกงานติดตั้ง-รื้อถอนนั่งร้าน ขั้นตอนที่ปลอดภัยต้องทำอย่างไร
- 10 ข้อผิดพลาดที่พบบ่อยในการทำงานที่ก่อให้เกิดประกายไฟ
- ทำความเข้าใจ : การทำงานในพื้นที่อับอากาศ และ การอบรมที่อับอากาศ